Si ta kuptoni nëse videoja që shikoni është me Inteligjencë Artificiale? 7 hapat që duhet të ndiqni për ta zbuluar

Inteligjenca Artificiale (AI) tani ka aftësinë të krijojë imazhe, tinguj dhe video që duken plotësisht reale, dhe shpesh mashtrojnë edhe përdoruesit më me përvojë.

Nga një mace që këndon në stilin e Eminem-it, te një portret i një burri që ha në hënë, teknologjia mund të prodhojë krijime fantastike. Por të njëjtat mjete mund të krijojnë po aq lehtë video që duken plotësisht reale në shikim të parë, si ato të lepujve që kërcejnë në një trampolinë që arritën të mashtrojnë miliona përdorues në TikTok .

Përhapja e mjeteve të inteligjencës artificiale ka trazuar një gamë të gjerë profesionesh. Njerëzit në marketing, shkrim, art dhe dizajn po testojnë nëse mund ta rrisin kreativitetin e tyre përmes teknologjisë.

Në shitje, pasuri të paluajtshme dhe shërbim ndaj klientit, inteligjenca artificiale po testohet si një mjet për të përshpejtuar proceset. Edhe në detyra të thjeshta zyre, ajo tani përdoret për drafte të përafërta të email-eve ose përditësime të brendshme të ekipit.

Megjithatë, sa më shumë përhapet, aq më shumë intensifikohet debati rreth përdorimit të tij etik dhe – mbi të gjitha – rreziku i dezinformimit. Edhe pse shumë ekspertë këmbëngulin se inteligjenca artificiale nuk është ende gati për të zëvendësuar plotësisht njerëzit, aftësitë e saj janë tashmë të mjaftueshme për të prodhuar përmbajtje jashtëzakonisht bindëse. Dhe kjo krijon probleme serioze të besueshmërisë, veçanërisht kur bëhet fjalë për videot.

Vlen të përmendet se, siç zbuloi New York Post, në një provë në rrugët e Times Square, shumë kalimtarë nuk ishin në gjendje të dallonin nëse një influencues që panë ishte real apo i krijuar nga IA. Ky fakt vërteton se dallimi midis reales dhe artificiales po bëhet gjithnjë e më i vështirë.

Si mund ta kuptojmë nëse videoja që po shikojmë është e vërtetë?

Edhe pse ende nuk ka një mënyrë krejtësisht të pagabueshme për të dalluar në mënyrë të besueshme videot e rreme nga ato reale, ka shenja dhe të dhëna që mund të na ndihmojnë të kuptojmë kur bëhet fjalë për përmbajtje që është krijuar ose modifikuar me inteligjencë artificiale.

-Një nga më të zakonshmet është mungesa e lëvizjes natyrale. Shumë video të gjeneruara nga inteligjenca artificiale shfaqin lëvizje jashtëzakonisht të lëmuar dhe artificiale, duke mos pasur rrjedhën e çrregullt dhe spontane të jetës reale. Për shembull, mund të shihni një fytyrë që shikon vazhdimisht kamerën pa e larguar shikimin, ose lëkurë dhe tekstura që duken shumë perfekte – pothuajse plastike. Në disa raste, do të shihni turbullira të vogla rreth flokëve, shtrembërime të duarve ose ndriçim të panatyrshëm, veçanërisht kur videoja është e shkurtër ose e krijuar me nxitim.

-Një tjetër e dhënë është mungesa e mikro-lëvizjeve që karakterizojnë njerëzit e vërtetë. Një fytyrë njerëzore i mbyll sytë në intervale të rregullta, bën grimasa ose reagon spontanisht ndaj stimujve të jashtëm. Nëse fytyra në video duket e “ngrirë” ose lëviz vetëm kur flet, atëherë ndoshta është krijuar nga IA.

-Në të njëjtën kohë, përqendrojeni vëmendjen tuaj te audioja. Në videot e gjeneruara nga inteligjenca artificiale, ka mospërputhje ose tinguj të çuditshëm në zërin e personit që rrëfen, ndërsa nëse zëri ose tingulli është absolutisht perfekt, atëherë ka shumë të ngjarë që të jetë modifikuar.

-Shikoni me kujdes imazhet. Sigurohuni që ajo që shihni të mos jetë e gabuar. Për shembull, në videon me lepujt në trampolinë, në një moment njëri prej tyre bëhet i ngjashëm dhe këmbët e një tjetri zhduken.

-Nëse nuk jeni të sigurt për përmbajtjen që po shikoni, ekzistojnë edhe mjete për zbulimin e deepfake. Platforma si DeMamba ose Vastav AI mund të analizojnë videot dhe të identifikojnë mospërputhjet kohore dhe hapësinore – gabime në rrjedhën dhe ndërtimin e imazhit që tregojnë manipulim dixhital. Ndërsa ato nuk janë ende gjerësisht të disponueshme për publikun, shumë kompani dhe organizata tashmë i përdorin ato profesionalisht.

-Megjithatë, edhe më e rëndësishme se mjetet është të menduarit kritik. Mos i besoni menjëherë çdo gjëje që shihni – veçanërisht nëse duket shumë mbresëlënëse, shumë “perfekte” ose shumë e çuditshme për të qenë e vërtetë.

-Pyet veten: a i përshtatet kontekstit ajo që shoh unë? A ka referenca nga burime të besueshme? A mund të gjurmohet videoja origjinale?

E ardhmja e teknologjisë premton prodhime edhe më realiste – dhe bashkë me to, një nevojë më të madhe për vigjilencë dhe kujdes. Derisa të ekzistojë një kuadër rregullator global për përdorimin e inteligjencës artificiale në media dhe platformat e mediave sociale, barra e kujdesit bie mbi vetë përdoruesit.